امروزه با جستجویی اجمالی درمورد موضوعات پرطرفدار، متوجه می‌شویم یکی از موضوعات داغ بازار این روزها، هوش کلامی و فن بیان است. خیلی از افراد در جایگاه‌ها و موقعیت‌های شغلی متفاوت در پی این هستند…
امروزه با جستجویی اجمالی درمورد موضوعات پرطرفدار، متوجه می‌شویم یکی از موضوعات داغ بازار این روزها، هوش کلامی و فن بیان است. خیلی از افراد در جایگاه‌ها و موقعیت‌های شغلی متفاوت در پی این هستند تا بتوانند مهارت کلامی خود را بهبود ببخشند. به یاد داشته باشید که برای ساختن یک خانه، نیاز است ابتدا مصالح آن را فراهم کنید! هوش کلامی هم یکی از مهم‌ترین مصالح برای بهبود فن بیان است. درواقع تا زمانی که ندانید به چه شکل هوش کلامی شما قوی می‌شود، نباید انتظار داشت فن بیان خوبی داشته باشید. در ادامه مقاله با رشدانا همراه باشید چون به طور کامل به شما خواهیم گفت که هوش کلامی چیست و چگونه می‌توان آن را تقویت کرد؟
در پاسخ به سوال هوش کلامی چیست باید گفت که هوش کلامی یا (linguistic intelligence) مهارتی است که مشخص می‌کند چطور می‌توان از واژه‌ها استفاده کرد تا در هر موقعیتی بتوانیم مفاهیم را به بهترین شکل ممکن به مخاطبمان القا کنیم. این قاعده برای صحبت کردن و نوشتن به یک اندازه مهم است. شاید این سوال برایتان مطرح شود که اگر هوش کلامی مهارت استفاده کردن از کلمات است، به صورتی که این کلمات در دسترس همگان قرار دارند، پس چرا این مهارت برای تمامی افراد یکسان نیست؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که هوش کلامی یک هنر است و باید با تکرار و تمرین به این مهارت دست یافت. کسی که در مسابقه رانندگی شرکت می‌کند، با تمرین توانسته است مهارتهای اولیه خود را حرفه‌ای کند و خود را به سطح بالایی برساند. هوش کلامی هم از این قاعده پیروی می‌کند و به تمرین نیاز دارد تا بتوانیم کلام خود را با تاثیرگذاری همراه کنیم.
آموزش به کودکان در سنین پایین، معمولا به گونه‌ای است که نیازی به استفاده از کلام وجود نداشته باشد. به بیان دیگر معمولا آموزش کودکان از طریق نقاشی، شعر و بازی و… انجام می‌گیرد که این فعالیت‌ها با حداقل دستورالعمل‌های کلامی انجام می‌شوند. زمانی که کودکان وارد مدرسه شوند، اهمیت هوش کلامی پررنگ‌تر می‌شود. درواقع در این زمان از کودکان خواسته می‌شود تا کارهای متفاوت انجام دهند. در این دوران کودکانی که متوجه دستورالعمل‌ها نشوند، از هم سن و سال‌های خود عقب می‌مانند.
با بزرگ‌تر شدن کودکان و آشنایی بیشتر آن‌ها با کتاب، ویدئو و مکالمات داخل کلاس و… استدلالات کلامی نیز مهم می‌شوند. زمانی که مقاطع بالاتر تحصیلی فرا می‌رسند، تکالیف و کارهای مربوط به دروس افزایش می‌یابد. انجام تمام این کارها به صورت صحیح، نیازمند هوش کلامی بالا است. در دانشگاه و محیط کار نیز هوش کلامی عامل مهمی برای آموزش پذیر بودن فرد است. درواقع بیشتر آموزش‌ها نیاز به کلام دارند و زمانی فرد می‌تواند از این آموزش‌ها کمال استفاده را ببرد که هوش کلامی بالایی داشته باشد. بنا برآنچه که گفته شد وجود هوش کلامی در تمامی مراحل زندگی مهم است و نبود آن سبب ایجاد خلل در روند پیشرفت افراد می‌شود.
برای اینکه بدانید هوش کلامی شما در چه سطحی است، می‌توانید در آزمون‌های کامل هوش یا IQ شرکت کنید. همچنین برای اینکه هوش کلامی پایه را بسنجید، می‌توانید از آزمون‌های هوش مختصر یا ارزیابی زبانی بهره‌مند شوید. زمانی که پیشرفت این مهارت نرم در افراد به آهستگی صورت بگیرد، درمان‌هایی شامل گفتاردرمانی، برنامه‌ها و تمارین مخصوص خواندن و… توسط متخصصین پیشنهاد می‌شود.
تسلط بر کلمات و یا همان تقویت مهارت هوش کلامی یکی از مهم‌ترین کارهایی است که در طول زندگی باید مورد توجه قرار بگیرد. مطالعات صورت گرفته نشان می‌دهد که ارتباط محکمی بین موفقیت در رشته تحصیلی و دامنه لغات و توانایی استفاده از آن‌ها وجود دارد. افرادی که بتوانند بهتر درمورد خودشان صحبت کنند، در بین مردم به عنوان فردی باهوش و محترم شناخته می‌شوند. با تمامی این نکاتی که ذکر شد، پس چرا کمتر کسی به فکر استفاده از راه های پرورش و تقویت هوش کلامی است؟
مشکلی که در اکثر جوامع وجود دارد این است که مردم تصور می‌کنند به تقویت مهارت کلامی نیاز ندارند و از همان جایگاهی که هستند، همواره راضی می‌باشند! در صورتی که این دسته از افراد از اهمیت تاثیر بی‌نظیر این مهارت در تک تک مراحل زندگیشان بی‌خبراند! در ادامه قصد داریم چند مورد از مهم‌ترین راه های پرورش و تقویت هوش کلامی را با شما در میان بگذاریم.
به این دو کتاب به چشم یک دوست و هم نشین خود نگاه کنید! از لغت نامه به منظور یادگیری معنی و ریشه کلماتی که به تازگی با آن‌ها روبرو شده‌اید، استفاده کنید. از اصطلاح نامه هم می‌توانید مترادف و متضاد واژه‌ها را بیابید. این کار به شما کمک می‌کند تا در هنگام صحبت و یا نوشتن، لغات تکراری به کار نبرید.
مطالعه کتاب‌های نویسندگان بزرگ، تاثیر به سزایی در بهبود توانایی‌های ما دارد. با انجام این کار، فهم و دانشمان در مفاهیم مختلف افزایش پیدا می‌کند و از طرف دیگر باعث افزایش دامنه لغات و بهبود شیوه بیان خواهد شد. برای اینکه بدانید هوش کلامی چیست و بتوانید آن را تقویت کنید، باید طعم کلمات و استعارات نویسنده را بچشید، استدلال‌ها را تجزیه و تحلیل کنید و سبک مورد علاقه خود را در بیان و نوشتن بیابید.
علاوه بر آنچه که ذکر شد، روش‌های دیگری برای بهبود مهارت هوش کلامی وجود دارد که این راه‌ها به اختصار عبارتند از:
زمانی که کلمه جدیدی به گوشتان می‌خورد، به سراغ لغت‌نامه‌ای که تهیه کرده‌اید بروید و زمانی را برای یادگیری آن تنظیم کنید. بدین منظور، سعی کنید آن‌ها را داخل متون و جملاتتان به کار ببرید تا به خوبی در ذهنتان نقش ببندد. البته استفاده از تمامی کلمات، مناسب مکالمات عادی روزمره نیست و سبب ایجاد ابهام و پیچیدگی در کلام شما می‌شود. روش‌های زیادی هستند که در یادگیری و ضبط لغات جدید شما را یاری می‌کنند و دایره لغات شما را گسترش می‌دهند.
همه ما در طول روز چیزهایی مانند پیام، یادداشت‌های روزانه و… می‌نویسیم. اما از آنجایی که همه ما نویسنده نیستیم، می‌توانیم تا حد امکان نحوه نوشتن خود را بهبود دهیم تا به واسطه آن بهتر منظورمان را به مخاطب منتقل نماییم. به منظور تقویت مهارت نوشتن، لازم است متن نوشته شده را بخوانید و سوالات زیر را از خود بپرسید:
در نوشته خود باید به دنبال کلمات و جملات زائد بگردید. همان‌طور که برش عکس‌ها و حذف حاشیه اضافی آن، سبب بهتر به نظر رسیدن تصویر می‌شود، در متون هم با حذف جملات و یا کلمات غیرضروری و تکراری، تاکید بیشتری بر روی موضوع اصلی می‌شود.
بازی با کلمات و تکمیل جدول کلمات متقاطع، یکی دیگر از راه‌های تقویت هوش کلامی می‌باشد. کودکان، زبان را به واسطه بازی، کسب تجربه، اشتباه و اصلاح یاد می‌گیرند. ما هم می‌توانیم برای تقویت هوش کلامی و افزایش نمره هوش، با کلمات مختلف بازی کنیم. اکثر آزمون‌های استاندارد IQ از پازل کلمات، جدول کلمات متقاطع و سایر معماهای کلامی بهره می‌برند. این بازی‌ها تمرینات بی‌نظیری برای تقویت ذهن محسوب می‌شوند.
همان‌طور که پیش از این اشاره کردیم، خواندن مجدد نوشته‌های خود و نگاه منتقدانه به آن‌ها باعث بهبود طرز نوشتن شما می‌شود. در گفتارتان نیز می‌توانید از همین تکنیک استفاده کنید. بدین منظور، لازم است در هنگام گفتار از خودتان فیلم بگیرید و آن را مشاهده و نقد نمایید. این کار به شما کمک می‌کند تا بتوانید نقاط قوت و ضعف خود را حین صحبت کردن، شناسایی کرده و پس از رفع ایرادات، برای سخنرانی جمع و یا صحبت‌های مهم آماده شوید.
زمانی که در جمع همکاران و یا دوستان خود حضور دارید، سعی کنید در بحث‌های آنان شرکت کنید. مشارکت در این بحث‌ها باعث می‌شود بتوانید تا حدود زیادی مهارتهای کلامی خود را ارتقا دهید.
مهارتهای ارتباطی و هوش کلامی، پیوندی تنگاتنگ با یکدیگر دارند. در واقع افراد با بالابردن هوش کلامی خود می‌توانند ارتباط بهتری با جهان اطرافشان برقرار کنند. این ارتباط شامل صحبت کردن و نوشتن می‌شود. به طور کلی کسب مهارتهای ارتباطی اثر شگرفی در زندگی روزمره افراد دارد. در این بین هوش کلامی و قدرت برقراری ارتباطات موفق و آگاهانه، بسیار تعیین کننده خواهد بود.
یکی از دلایلی که افراد در هنگام ارتباط برقرار کردن با سایرین، صحبت در جمع و… دچار استرس می‌شوند، پایین بودن هوش کلامی آنان است. شما می‌توانید با انجام تکنیک‌هایی که در این مقاله بیان کردیم، به راحتی سبب تقویت این مهارت شوید. بدین گونه در هنگام برقراری ارتباط، دچار استرس نخواهید شد. همچنین ارتقا هوش کلامی سبب ایجاد اعتماد به نفس در افراد نیز می‌شود.
در این مقاله سعی کردیم که به شما بگوییم هوش کلامی چیست و چگونه می‌توانید این مهارت را در خود پرورش دهید. همان طور که گفته شد، هوش کلامی در تک تک مراحل زندگی افراد می‌تواند تاثیرات مهمی داشته باشد. از طرف دیگر بهبود این مهارت سبب کنترل استرس و بهبود روابط اجتماعی نیز خواهد شد.
امیدواریم این مقاله برای شما مفید بوده باشد. به نظر شما افرادی با هوش کلامی بالا، چه خصوصیات و ویژگی های بارزی دارند؟ نظرات ارزشمندتان را با ما به اشتراک بگذارید.
Soft Skills Expert
مهارتهای نرم، مقدمه و لازمه ورود به دنیای توسعه فردی و کسب و کار
