آیا تا به حال فکر کرده اید منابع انسانی چیست و چه کاری انجام می دهد؟ چه تفاوت هایی بین دو اصطلاح منابع انسانی و توسعه انسانی وجود دارد؟ منابع انسانی کسانی هستند که نیروی…
آیا تا به حال فکر کرده اید منابع انسانی چیست و چه کاری انجام می دهد؟ چه تفاوت هایی بین دو اصطلاح منابع انسانی و توسعه انسانی وجود دارد؟ منابع انسانی کسانی هستند که نیروی کار یک سازمان، بخش تجاری یا اقتصاد را تشکیل می دهند. مدیریت منابع انسانی، برنامه ریزی، سازماندهی، هدایت و کنترل عملکردهای عملیاتی مانند تهیه، توسعه، پاداش و نگهداری منابع انسانی را برعهده دارد و توسعه منابع انسانی وظیفه جذب بهترین افراد، آموزش آن ها و تهیه مکانیزمی برای اطمینان از حفظ روابط کارکنان با سازمان ها را بر عهده دارد. توسعه منابع انسانی یک فرایند مداوم برای اطمینان از پیشرفت کارمندان، شایستگی ها، پویایی، انگیزه و اثربخشی به صورت برنامه ریزی شده و منظم است.
در برخی مواقع اصطلاحات منابع انسانی و توسعه انسانی به جای هم استفاده می شوند اما هر دو معنی مختلفی دارند. منابع انسانی اصطلاح گسترده تری است و توسعه انسانی تنها بخشی از آن است. در این مقاله با رشدانا همراه باشید چون می خواهیم در مورد تفاوت منابع انسانی و توسعه انسانی صحبت کنیم.
برخی هر دو واژه منابع انسانی و توسعه انسانی را با فرض مترادف بودن به جای یکدیگر استفاده می کنند، اما این دو واژه مترادف نیستند. آن ها مفاهیم مختلفی با معنای متفاوت هستند و از آن ها در زمینه های مختلف استفاده می شود. در عین حال، باید توجه داشت که توسعه انسانی در مرکز منابع انسانی قرار دارد. به عبارت دیگر، توسعه انسانی به بخشی جدایی ناپذیر از منابع انسانی تبدیل شده است.
چندین تفاوت اساسی بین منابع انسانی و توسعه انسانی وجود دارد :
تفاوت منابع انسانی و توسعه انسانی یا (Human Resource Management vs. Human Resource Development) به عنوان یک عامل مهم در مدیریت موفق یک سازمان مورد توجه قرار گرفته و تأکید بر مدیریت موثر منابع انسانی در چند وقت اخیر افزایش یافته است. با توجه به اهمیت روز افزون آگاهی کارکنان در سازمان ها و انتظارات روزافزون از کارکنان، داشتن یک سیستم توسعه منابع انسانی خوب با سیستم مدیریت منابع انسانی ضروری است. بسیاری از سازمان ها هنوز در مورد آنچه به معنای توسعه است، کاملا آگاه نیستند. در حالی که تمایز بین این دو مهم است.
منابع انسانی، اهداف اجتماعی، سازمانی، عملکردی و شخصی مانند روابط مدیریت، روابط کارمندان، استقرار، ارزیابی کارکنان و پاداش‌ها و غیره را برعهده دارد در حالی که توسعه انسانی برنامه ریزی شغلی، مدیریت استعداد، انگیزه، مدیریت استرس و غیره را بر عهده دارد.
چشم انداز منابع انسانی کوتاه مدت و مربوط به حال است. در حالی که چشم انداز توسعه انسانی بلند مدت است.
عملکردهای منابع انسانی شامل توسعه، ایجاد انگیزه و حفظ منابع انسانی است. در حالی که عملکردهای توسعه انسانی شامل تجزیه و تحلیل نیازها، بررسی توسعه منابع انسانی، توسعه استراتژی های ارتقای شغلی، طراحی، اجرا و ارزیابی برنامه ها است.
چالش های مورد توجه منابع انسانی شامل جهانی سازی، سازماندهی مجدد شرکت ها و فرم های جدید سازمانی، تغییر جمعیت نیروی کار، تغییر انتظارات کارکنان و رویکرد جدید روابط صنعتی است و چالش های مورد توجه توسعه انسانی برآوردن خواسته های کارمندان و همگام شدن با تغییر محیط اقتصادی، اجتماعی و فناوری است.
در ادامه موضوع مقاله و برای آشنایی بیشتر با تفاوت منابع انسانی و توسعه انسانی، در این قسمت به ابعاد گوناگون توسعه منابع انسانی میپردازیم که حاصل مطالعات علوم مختلف، همچون مدیریت، می‌باشد. به طور کلی، ابعاد مختلف این حوزه را به صورت زیر می‌توانیم بیان کنیم.
یکی از عناصر مزیت رقابتی سازمان ها، نوآوری و خلاقیت آن ها است.Organizational creativity یا همان خلاقیت سازمانی، فرایندی است که در آن، کارکنان یک سازمان به خلق یک ایده، محصول و حتی حل مسأله ای از مسائل پیش روی سازمان، دست می‌یابند. البته کارشناسان، عامل اصلی ایجاد خلاقیت را علم و هنر مدیریتی می‌دانند . از این رو، مدیران در تقویت یا تضعیف نوآوری های کارکنان، بسیار مؤثراند.
آنچه در بعد شغلی توسعه منابع انسانی اهمیت دارد، آموزش است. آموزش به افراد شاغل، بویژه در قالب آموزش های ضمن خدمت، باعث می‌شود کارکنان در استفاده از فناوری های نوین، تکنولوژی های پیچیده و ابزار پیشرفته، مهارت لازم را کسب کرده و از این طریق، به توسعه و موفقیت سازمان نیز کمک کنند.
در اینجا، منظور از بعد رفتاری، رعایت رفتار استاندارد از سوی کارکنان است به طور کلی، اخلاق، برای هر سازمان، یک مزیت بسیار ارزشمند است. به نحوی که وجود رفتار سازمانی مثبت در میان کارکنان، موجب افزایش انگیزه و روحیه کاری در آن ها می‌شود. با افزایش روحیه کاری، شاهد ارتقاء بهره وری و همچنین حفظ کارکنان، خواهیم بود.
بهتر است بدانید که رفتار استاندارد در سازمان، مبتنی بر عمل به منشور اخلاقی یا همان کدهای اخلاقی سازمان است که ارتباط مستقیمی با فرهنگ سازمان ها دارد.
در بعد فکری، وجود تفکر منطقی و پس از آن تفکر استراتژیک در سازمان، بررسی می‌شود. یکی از نظریه پردازان این حوزه به نام کافمن، تفکر استراتژیک را اینطور تعریف می‌کند: ” تفکر استراتژیک، شیوه ای است که طی آن، کارکنان هر سازمان، می‌اندیشند، ارزیابی می‌کنند، به بررسی جوانب مختلف یک موضوع می‌پردازند، به آینده سازمان فکر می‌کنند و این یعنی، آن ها به فراتر از مشکلات امروز توجه دارند و درواقع، به دنبال رسیدن به فرصت ها و منابع جدید برای فردا هستند.”
بنابراین، با تزریق تفکر استراتژیک به افراد یک سازمان، می‌توان به بهبود فرایندهای سازمان، امیدوار بود و این مورد نیز، باعث درک بهتر تفاوت منابع انسانی و توسعه انسانی می‌شود.
همانطور که می‌دانید واژه نگرش در علم مدیریت رفتار سازمانی، به معنای بیان نظر درباره افراد، موقعیت ها و حتی یک شئ است که در آن از ارزیابی مثبت و یا منفی استفاده شده است. با توجه به این تعریف، باید کوشید تا با ایجاد نگرش های مثبت در سازمان، عملکرد مثبت کارکنان را تقویت کرد.
اشاره کردیم که نگرش سازمانی، بر عملکرد کارکنان تأثیر بسزایی دارد، بنابراین، بر احساس افراد نیز اثرگذار است. به این صورت که اگر بخشی از کارکنان، نگرش منفی نسبت به مدیران داشته باشند و یا سازمان را جایی برای پیشرفت و رسیدن به اهداف شان ندانند، کاملا واضح است که تلاش آن ها تا حد بسیار زیادی کاهش می‌یابد و چه بسا، موجب سرایت این نگرش منفی به دیگر کارکنان، هم بشوند.
به این ترتیب، برای توسعه منابع انسانی، توجه به بعد نگرشی در میان کارکنان سازمان، بسیار حائز اهمیت است و این مورد نیز، در تفاوت منابع انسانی و توسعه انسانی باید لحاظ شود.
در این مقاله به تفاوت منابع انسانی و توسعه انسانی اشاره کردیم و این دو موضوع را از لحاظ عملکرد، چالش ها، چشم انداز و اهداف با یکدیگر مقایسه کردیم و متوجه شدیم که توسعه انسانی بخشی جدانشدنی از منابع انسانی است. امیدواریم این مقاله برای شما مفید بوده باشد. به نظر شما مزایای منابع انسانی و توسعه انسانی چیست و هر یک چه فرایندهایی را طی می کنند؟ نظرات خوبتان را با ما به اشتراک بگذارید.
Human Resource Generalist
استخدام موفق با مدیر منابع انسانی محقق می شود
شما نیز می توانید در تبادل نظرها شرکت کنید، دیدگاهی بنویسید یا به دیدگاه دیگران پاسخ دهید.
برای نوشتن دیدگاه اینجا را کلیک کنید
یکی از اصلی‌ترین تفاوت HRD و HRM این است که اولی برای مدیریت صحیح کارمندان سازمانی، اصول مدیریت را بطور معمول اعمال می کند. حالت دوم به یک کارکرد توسعه مستمر اشاره دارد که بطور مداوم و با هدف بهبود عملکرد کسانی که در یک سازمان کار می کنند انجام می شود.